Cmentarz wolski
ul. Wolska 180/182
Cmentarz wolski założony został w 1874 r. Przeznaczony był dla okolicznych, zazwyczaj ubogich mieszkańców Woli. Konieczność założenia nowego cmentarza wynikała z faktu zaanektowania kościoła Św. Wawrzyńca na cerkiew prawosławną i urządzenia w jego otoczeniu cmentarza prawosławnego. W związku z tym reaktywowana została parafia św. Stanisława biskupa przy kościele na ul. Bema 73 i powstał cmentarz wolski.
Nekropolia ma dość nietypowy plan. Usytuowana jest na dwóch prostokątnych placach, prostopadłych do siebie. Wschodnia część cmentarza podzielona jest ulicą Sowińskiego, tworząc jakby drugi cmentarz. Część nekropolii położona jest na lekko pofałdowanym terenie, co daje dość ciekawy efekt. Większość nagrobków jest podobna do pomników występujących na innych współczesnych cmentarzach. Najwięcej zabytkowych mogił spotkać można w części zachodniej, głównie w sąsiedztwie kościoła Św. Grzegorza Wielkiego (zbudowanego w latach 1962-1963 na miejscu małej, drewnianej kaplicy pogrzebowej).
Są to przeważnie niezbyt wyszukane pomniki z piaskowca, w formie płyty lub cokołu, zwieńczone krzyżem, o skromnej ornamentyce. Na tym tle wyróżnia się grobowiec w kształcie sarkofagu, otoczony żelaznym ogrodzeniem, w którym spoczywa m.in. Stefan Wichrzycki „Wicherek”. Oprócz tradycyjnych grobów na cmentarzu wolskim usytuowanych jest siedem mogił, w których pochowano polskich żołnierzy-obrońców stolicy z 1939 r. W roku 1918, dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Woli, na terenie nekropolii wystawiono pomnik poświęcony pamięci Polaków poległych w czasie I wojny światowej. Pomnik ma postać prostego obelisku.
Ufundowany został przez mieszkańców Woli. W latach międzywojennych pomnik był dla ludności Woli symbolem odzyskanej po latach niepodległości. W okresie II wojny światowej monument uległ zniszczeniu. Wyremontowany został w 1969 r. z inicjatywy młodzieży Szkoły Podstawowej nr 182. Widnieje na nim nowa tablica pamiątkowa o treści „Ku czci Polaków poległych w I wojnie światowej 1914-1918”. Z boku pomnika zachowano także starą tablicę: „Pamięci Braciom Polakom poległym za Ojczyznę w wojnie wszechświatowej 1914-1918”. Przy wschodniej ścianie kościoła usytuowane są groby rozstrzelanych w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego księży redemptorystów z parafii przy ul. Karolkowej.
Cmentarz wolski wielokrotnie był powiększany. Obecnie zajmuje obszar 12 hektarów. Aktualnie na nekropolii nie dostawia się już nowych grobów.
Na cmentarzu wolskim spoczywają m. in.: Wiktor Borowski (dziennikarz), Wiesław Drzewicz (aktor), Alfred Kaftal (prawnik, profesor UW), Apoloniusz Kosiński (ks. kanonik, pierwszy rektor kaplicy św. Grzegorza), Jan Kugler (zawodnik i trener tenisa stołowego), Barbara Rachwalska (aktorka), Stefan Zembrzuski (ksiądz prałat, wieloletni proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego na Jelonkach, dziekan dekanatu jelonkowskiego, kanonik gremialny Kapituły Kolegiackiej Wilanowskiej).
Materiały źródłowe:
1. K. Mórawski " Przewodnik historyczny po cmentarzach warszawskich”, Warszawa, Wydaw. PTTK „Kraj”, 1989.
ul. Wolska 180/182
Cmentarz wolski założony został w 1874 r. Przeznaczony był dla okolicznych, zazwyczaj ubogich mieszkańców Woli. Konieczność założenia nowego cmentarza wynikała z faktu zaanektowania kościoła Św. Wawrzyńca na cerkiew prawosławną i urządzenia w jego otoczeniu cmentarza prawosławnego. W związku z tym reaktywowana została parafia św. Stanisława biskupa przy kościele na ul. Bema 73 i powstał cmentarz wolski.
Nekropolia ma dość nietypowy plan. Usytuowana jest na dwóch prostokątnych placach, prostopadłych do siebie. Wschodnia część cmentarza podzielona jest ulicą Sowińskiego, tworząc jakby drugi cmentarz. Część nekropolii położona jest na lekko pofałdowanym terenie, co daje dość ciekawy efekt. Większość nagrobków jest podobna do pomników występujących na innych współczesnych cmentarzach. Najwięcej zabytkowych mogił spotkać można w części zachodniej, głównie w sąsiedztwie kościoła Św. Grzegorza Wielkiego (zbudowanego w latach 1962-1963 na miejscu małej, drewnianej kaplicy pogrzebowej).
Są to przeważnie niezbyt wyszukane pomniki z piaskowca, w formie płyty lub cokołu, zwieńczone krzyżem, o skromnej ornamentyce. Na tym tle wyróżnia się grobowiec w kształcie sarkofagu, otoczony żelaznym ogrodzeniem, w którym spoczywa m.in. Stefan Wichrzycki „Wicherek”. Oprócz tradycyjnych grobów na cmentarzu wolskim usytuowanych jest siedem mogił, w których pochowano polskich żołnierzy-obrońców stolicy z 1939 r. W roku 1918, dzięki staraniom Towarzystwa Przyjaciół Woli, na terenie nekropolii wystawiono pomnik poświęcony pamięci Polaków poległych w czasie I wojny światowej. Pomnik ma postać prostego obelisku.
Ufundowany został przez mieszkańców Woli. W latach międzywojennych pomnik był dla ludności Woli symbolem odzyskanej po latach niepodległości. W okresie II wojny światowej monument uległ zniszczeniu. Wyremontowany został w 1969 r. z inicjatywy młodzieży Szkoły Podstawowej nr 182. Widnieje na nim nowa tablica pamiątkowa o treści „Ku czci Polaków poległych w I wojnie światowej 1914-1918”. Z boku pomnika zachowano także starą tablicę: „Pamięci Braciom Polakom poległym za Ojczyznę w wojnie wszechświatowej 1914-1918”. Przy wschodniej ścianie kościoła usytuowane są groby rozstrzelanych w pierwszych dniach Powstania Warszawskiego księży redemptorystów z parafii przy ul. Karolkowej.
Cmentarz wolski wielokrotnie był powiększany. Obecnie zajmuje obszar 12 hektarów. Aktualnie na nekropolii nie dostawia się już nowych grobów.
Na cmentarzu wolskim spoczywają m. in.: Wiktor Borowski (dziennikarz), Wiesław Drzewicz (aktor), Alfred Kaftal (prawnik, profesor UW), Apoloniusz Kosiński (ks. kanonik, pierwszy rektor kaplicy św. Grzegorza), Jan Kugler (zawodnik i trener tenisa stołowego), Barbara Rachwalska (aktorka), Stefan Zembrzuski (ksiądz prałat, wieloletni proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego na Jelonkach, dziekan dekanatu jelonkowskiego, kanonik gremialny Kapituły Kolegiackiej Wilanowskiej).
Materiały źródłowe:
1. K. Mórawski " Przewodnik historyczny po cmentarzach warszawskich”, Warszawa, Wydaw. PTTK „Kraj”, 1989.
